Terapia punktów spustowych to technika mająca za zadania wyszukiwanie i dezaktywację występujących na ciele punktów za pomocą różnych form ucisku i poruszaniu zmieniona tkanką mięśniową w rożnych kierunkach w celu odblokowania jej przesuwalności. Celem tej terapii jest uwolnienie pacjenta od przewlekłego bólu jaki wywołują aktywne punkty spustowe oraz poprawa zaburzonych z powodu bólu wzorców ruchowych. Terapia punktów spustowych jest ściśle powiązana z terapią mięśniowo- powięziową. Autorzy tej techniki na postawie wielu lat doświadczeń i obserwacji wyodrębnili i opisali zmianę mięśniową nazwaną punktem spustowym. Punkt spustowy bólu to wrażliwe miejsce na mięśniu o wzmożonym, miejscowym napięciu, które pod wpływem nawet lekkiego ucisku są bardzo bolesne i powodują często ból promieniujący. Punkt spustowy na drodze segmentarnej możne dawać objawy bólowe nawet w miejscach od siebie odległych, manifestujące się podczas uciskania. Punkty spustowe bardzo często umiejscowione są w taki sposób ze swoim przebiegiem przypominają popularne schorzenia - np rwę kulszową lub dyskopatię, co utrudnia prawidłowe leczenie dolegliwości pacjenta, wydłużając jego cierpienie. Zastosowanie terapii punktów spustowych w tym przypadku daje często szybkie i zadowalające efekty.
Punkt spustowy - co to jest ?
Punkt spustowy to silnie podrażniona często unieruchomiona okolica w obrębie hipertonicznego (nadmiernie napiętego) pasma mięśnia lub powięzi mięśniowej. Punkt spustowy jest bolesny podczas ucisku i palpacji i może prowadzić do specyficznych bólów, rownież promieniujących, do napięć mięśniowych tych samych mięśni lub innych na drodze segmentarnej, a także do reakcji wegetatywnych ( np zwiększona potliwość w miejscu występowania punktu spustowego, nadwrażliwość miejscowa). Punkty spustowe występują również w innych tkankach tj. skóra, tkanka tłuszczowa, ścięgna, więzadła, torebki stawowe, okostna. Jednak punkty zlokalizowane na torebkach stawowych czy okostnej mogą występować dowolnie, w miejscu urazu/przeciążenia ( te mieśniowe mają ustaloną topografię) oraz nie wywołują bólu promieniującego.
Aktywne i ukryte punkty spustowe
W diagnostyce punktów spustowych istnieją dwa rodzaje, aktywny i ukryty punkt spustowy. Aktywny punkt spustowy wywołuje ból we wszystkich pozycjach dnia codziennego od aktywności mięśniowej jak nawet stanie ( zwłaszcza punkty zlokalizowane w obrębie kości krzyżowej i pośladków) aż do spoczynku. Natomiast ukryty, nieaktywny, punkt spustowy wykazuje bolesność tylko poprzez dotyk i ucisk.
Czynniki sprzyjające rozwojowi Punktów spustowych
- Czynniki wrodzone - np. skrócenie kończyny dolnej, zniekształcenie twarzy, asymetrie, hipermobilność itd.
- Przeciążenie, nieprawidłowe nawyki posturalne, zawodowe i rekreacyjne
- Nadużywanie - np. uraz typu biczowego, zabiegi operacyjne, powtarzane przeciążenia (mikrourazy).
- Niedostateczne obciążenie - np. brak aktywności fizycznej, unieruchomienie, siedzący tryb życia.
- aktywność mięśniowa bez wcześniejszej rozgrzewki
- Schorzenia narządów wewnętrznych
- Zmiany zwyrodnieniowe stawów
- Patologiczny stres ,stres przewlekły
Objawy
- ograniczenie zakresu ruchu w stawie bierne lub czynne
- uczucie sztywności podczas wykonywania ruchu
- osłabienie pojedynczego mięśnia lub grupy mięśniowej
- ból promieniujący
- potliwość danej okolicy
- zwiększona aktywność pilomotoryczna (gęsia skórka)
- zaburzenia czucia głębokiego
- zaburzenia równowagi i zawroty głowy
- gorsza koordynacja mięśniowa